Cevdet Güngör

 Hafta içinde internette tesadüfen  Ferdi Tayfur’un ünlü “Bir sokak çeşmesi” isimli parçası denk geldi. 

   Bu parçayı dinlerken, parçanın esin kaynağı olan bizim çocukluğumuzdaki sokak çeşmelerini hatırladım.

   O yıllarda henüz evlerin çoğunda çeşme yoktu. Mahallelerde belli aralıklar ile sokak çeşmeleri vardı. 

   Örneğin Çark Caddesi’nde bizim evin (Şimdiki Migros’un yanında) önünde de bir sokak çeşmesi vardı. Fazla uzağa gitmeden ev ihtiyacını evimizin önündeki sokak çeşmesinden temin etme şansımız vardı. 

   Sokak çeşmemizin hemen yanında bir de salkım söğüt ağacımız vardı.

   Çark Caddesi’ndeki bir diğer sokak çeşmesi de sanırım Ambarlı Sokak önündeydi.

   Sokak çeşmelerinde sohbetlerin tadı da bir başkaydı.

***

   Sokak çeşmelerinin yanı sıra maddi durumu iyi olan ailelerin bahçelerinde hazneli çeşmeler vardı. Örneğin bizim evin karşısında dericilerin bahçesinde hazne vardı. Sular kesildiğinde hazneli çeşmelerden  su taşırdık. Bahçelerinde hazneli çeşme olanlar, komşuların hazneli çeşmelerinden su almalarını bir şey demezlerdi.

   Zaten o yıllarda komşuluğun anlamı, bugünkü gibi değildi. 

   Bugün belki de apartmanda oturduğumuz kişilerin adını bile bilmiyoruz.

   O günlerde ise gerçek bir komşuluk vardı. Bir komşuda el emeği ile yapılacak bir iş olduğunda hemen meçi düzenlenir. Komşular o evde toplanır ve el birliği ile iş bitirilirdi. 

***

   Çark Caddesi’nin, komşuluğun vazgeçilmez olduğu o günlerde bazı simgeleri vardı. Örneğin Şerefiye Camii’nin tam karşısındaki köşede Sebahattin Ağabey’in simit fırını. Şimdi o fırının olduğu yerde 5 katlı apartman var. O yıllarda simitçi fırını tek katlıydı. Ve Sebahattin Ağabey’in simitçi fırınında pişirilen halkaların tadı bir başkaydı. Halka dediysem, öyle Ramazanlarda fırınlarda satılan halkalardan değil, kandil simidi boyutunda susamsız, ama çocukların çok hoşuna giderdi.

   Atatürk İlkokulu’na giderken halka almadan fırının önünden geçmezdik. Halkalar yüz para da denilen belki bazılarınızın duyduğu delikli kuruşa satılırdı. Belki günlük harçlığımız delikli kuruş olduğundan, başka bir şey alamayacağımızdan halkalar çok hoşumuza giderdi.

   Fırının sahibi Sebahattin Ağabey futbola da çok meraklıydı. O yıllarda Çark Caddesi’nin şöhretler karması olan Ada Real (Real Madrid  takımından esinlenilmişti) Takımı’nın başkanıydı. Ada Real Takımı’nda zamanın Amatör Kümesi’nin en ünlü futbolcuları yer alırdı. Sakaryaspor kurulduktan sonra Ada Real’in bazı futbolcuları ilk kadroda yer almışlardı. 

İp cambazı Abdullah Amca

   Çark Caddesi’nin o yıllarında evimizin karşısında bakkal dükkanı olan Abdullah Amca bir zamanların en ünlü ip cambazıydı. Abdullah Amca’nın yurt dışında gösteriler yaptığı bilinirdi.

  Abdullah Amca, benim sünnetimde yukarıda bahsettiğim komşuluğun en güzel örneğini vermişti.

   Cambaz Abdullah’tan söz edince bizim evin hemen yanındaki Emir Amcalar’ın bahçesinde yapılan sünnet düğünüm aklıma gelir. Sünnet yatağım Emir amcaların bahçesindeki dev armut ağacının altına konmuştu. 

   Ve sünnet düğününde zamanın Adapazarı’ndaki gözde orkestralarından biri müzik yapmıştı. Yanılmıyorsam Sefer Beyanal’ın ağabeyi Cemal Ağabey’in orkestrasıydı. Ve komşuluk hatırına gelip müzik yapmışlardı.  

   Ve sünnet düğünümün en büyük sürprizi ise bakkal Abdullah Amcamız, düğüne cambaz Abdullah olarak katılıp, gösteriler yaparak büyük sürpriz yapmıştı.

   Kendisinin ne zaman adını duysam, o geceyi hatırlar ve kendisini şükran ile anarım.

   Allah rahmet eylesin.

   Mekanı cennet olsun.