Alpay Alev

Sevgili Okurlarım hepinize merhabalar,

Kötü geçen bir 2020 yılını geride bıraktık. Yeni yılda tüm iyilikler ve güzellikler sizlerle olsun. Sağlıklı, huzurlu ve mutlu bir yeni yıl diliyorum.

“Spor Pazarlaması spor tüketicilerinin ihtiyaç ve isteklerini karşılamak amacıyla mal ve hizmet değişimi sürecindeki tüm faaliyetlerin düzenlenmesini içerir.”Özet olarak spor ürün ve hizmetinin pazarlanması faaliyetidir.

Kısa adı AMA olan Amerikan Pazarlama Birliği(American Marketing Association) 1983 yılında bir araştırma yapar. Bu çalışmada Spor Pazarlamasının ne olduğu sorulur. Soruya 8 yanıt verilir. Yanıtlar sıralanır ve bir tanesini işaretlenmeleri istenir.

Yanıtlar şunlardır:

a.Satış

b.Reklam ve tanıtım

c.İnsan ilişkileri

d.İhtiyaçların karşılanması

e.Program geliştirme

f.Fiyatlandırma

g.Planlama ve dağıtım

h.Yukarıdakilerin hepsi

Bu soruya Kolej Ligi yöneticilerinin çoğu bunu “Satış ve tanıtım” olarak yanıtlamıştır. Ama genel anlamda hepsini kapsadığını söyleyebiliriz. Burada iki ana konu vardır. Bu konulardan ilki spor ürünleri ve hizmetlerinin pazarlanarak doğrudan spor tüketicilerine ulaştırılmasıdır. (TBL, Türkiye Kupası, bir maç, bir turnuva, bir rekreatif etkinlik v.b.) Diğeri ise endüstriyel ürünlerin ve diğer tüketim ürünlerinin pazarlanmasında sporun tanıtım aracı olarak kullanılmasıdır. (SÜTAŞ büyümix, Eti bisküvi vb)       

Günümüzde ülkemizde özellikle takım sporlarındaki maliyet artışı, ekonomik koşulların kötüye gitmesi spor kulüp yöneticilerini yeni kaynaklar aramaya yöneltmiştir. Bu yönelme beraberinde spor pazarlaması kavramını ülkemizde konuşulur hale getirmiştir.

Özünde bu kavramın spor pazarlaması adı altında kullanılmasının da geçmişi çok eski değildir.Tüm girişimcilerce, ticari alanda çalışanlarca ya da hizmet veren kişilerce; spor pazarlaması, pazarlama alanının içinde yeni bir alan olmasına rağmen; spor asırlardır ya pazarlanmakta, ya da pazarlama aracı olarak kullanılmaktadır. Özet olarak asırlar boyunca girişimciler spor etkinliklerini değişik yöntemlerle sattılar. Ama spor pazarlaması kavramı ilk kez 1978 yılında Advertising Age Magazin tarafından kullanıldı. Dergi bu kavramı tüketici faaliyetlerini ve endüstriyel ürünleri ve hizmet pazarlamasında giderek artan bir tanıtım aracı olan sporun kullanılmasını tarif etmek amacıyla kullandı.

Ülkemizde ise spor pazarlaması  konusu yaklaşık 15 yıllardır kullanılmaktadır. Bu konuda ilk toplantı TMOK tarafından 8-9 Nisan 1991 tarihleri arasında İstanbul da düzenlenen “Sporda Marketing Semineri”dir. Sporun ülkemizde bir iş ve önemli bir tanıtım aracı olarak algılanmaya başlamasının da geçmişi çok uzun değildir.

 Spor Pazarlamasındaki Önemli Noktalara baktığımızda;

Spor Pazarlamasında dört önemli nokta her zaman göz önünde bulundurulmalıdır. Bu noktalar “Ürün, fiyat, yer ve tanıtım”dır. Günümüzde bu noktalar 5P olarak da adlandırılmaktadır. (Product=ürün, Promotion= promosyon, Price:fiyat, Place=yer, Public Relation-Halkla İlişkiler) Bu kavramları şöyle açabiliriz:

a.Ürün:

Spor ürünleri karşımıza değişik şekillerde çıkabilir. İki takım arasında oynanacak bir basketbol maçı bir program, yüzme ve aerobik dersleri bir hizmet, bir takım, kulüp(bunlar ürün=product) veya bir organizasyon için yaptırılmış promosyonel ürünler(promosyon)(anahtarlık, t-shirt v.b) bir tanıtım olabilir. Bunlar bir noktada ana ürünlerdir. Bunların yanı sıra yiyecek, program broşürü, meşrubat servisi gibi yan/yardımcı ürünlerde vardır.

b.Fiyat:

Burada ürünün bilet fiyatı (price) olarak ortaya çıkan değeri söz konusudur.Bu fiyatlandırma ürünün maliyeti, ürüne olan talep, kazanmak istenilen para, yönetimin sübvansiyon oranı gibi kriterler göz önüne alınarak hesaplanır.

c.Yer:

Burada ürünün sunulacağı yer(place) söz konudur.

d.Tanıtım:

Tanıtımda dört unsur değerlendirilmelidir. Bu unsurlar bireysel iletişim, basılı ilan, görsel ilan ve de ödüllendirme.(PR/Public Relation-Halkla İlişkiler) 

Temelde Spor Pazarlaması işi “son kişilerle ilişki kurma” işidir. Müşterilerle, tüketicilerle, sporcularla, şirketlerle, işverenlerle ve medya kuruşları ile doğrudan ilişki gerekir.

Bunları sağlayacak kişi  yeterli eğitime ve bilgiye, ikna etme yeteneğine, yönetme yeteneğine ve en önemlisi kendisini geliştirme yeteneğine sahip elemanlar olmalıdır.

Sevgiyle Kalın…

Kaynak: www.sporbilim.com